Instytucje bezpieczeństwa wewnętrznego i ochrony prawnej

Marek Ślizak

marek.slizak@wsge.edu.pl

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z obszarem bezpieczeństwa w wymiarze wewnętrznym, ukierunkowanym na podmiot zbiorowy jak i indywidualny z jego uwarunkowaniami, etiologią zagrożeń jak również wpływem sytuacji geopolitycznej na stan bezpieczeństwa postrzeganego przez pryzmat działalności służb. Istotnym elementem zajęć jest również właściwość miejscowa i rzeczowa podmiotów odpowiedzialnych w obszarze bezpieczeństwa, jak i ich zadania i funkcje jakie wypełniają w systemie bezpieczeństwa.

W1: Student posiada zaawansowaną wiedzę na temat pojęcia, istoty oraz rodzajów bezpieczeństwa narodowego, a także różnic między bezpieczeństwem wewnętrznym a zewnętrznym państwa.

W2: Zna funkcje państwa w dziedzinie bezpieczeństwa oraz role i zadania organów parlamentarnych zajmujących się sprawami bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz zna strukturę, kompetencje i zakres działania formacji policyjnych, służb specjalnych oraz innych instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne kraju.

W3: Zna zadania Sił Zbrojnych RP w zapewnieniu bezpieczeństwa wewnętrznego Polski i potrafi je analizować w kontekście bezpieczeństwa narodowego.

U1: Potrafi identyfikować i analizować zadania różnych formacji i instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne oraz ocenić ich wpływ na funkcjonowanie systemu bezpieczeństwa państwa.

U2: Umie rozpoznać i interpretować funkcje organów państwowych i służb specjalnych w zakresie zapewniania bezpieczeństwa narodowego.

U3: Potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę porównawczą zadań instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne oraz zewnętrzne i ich współpracę w ramach systemu bezpieczeństwa narodowego.

K1: Jest świadomy odpowiedzialności społecznej związanej z pełnieniem funkcji w instytucjach bezpieczeństwa oraz konieczności przestrzegania norm prawnych i etycznych w działaniu tych instytucji

K2: Wykazuje postawę proaktywną w działaniach związanych z analizą i zapewnianiem bezpieczeństwa wewnętrznego, z uwzględnieniem interesu publicznego.

Metody podające: narracja
Metody podające: opis
Metody podające: wyjaśnianie
Metody podające: wykład

Metody niepodające: prezentacja z wykorzystaniem środków multimedialnych
Metody podające: narracja
Metody podające: opis
Metody podające: wyjaśnianie

egzamin pisemny - test
egzamin ustny

zaliczenie na ocenę - prezentacja

Celem przedmiotu jest przedstawienie zagrożeń jakie towarzyszą ludności cywilnej w czasie pokoju, kryzysu i wojny, funkcji państwa w zakresie bezpieczeństwa narodowego. Uwzględniono także charakterystykę instytucje odpowiedzialne za bezpieczeństwo i porządek publiczny. Poszczególne instytucje bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce są pokazane w kontekście istniejącego modelu państwa, pożądanego porządku publicznego, sposobów jego autoregulacji i likwidacji zagrożeń.

WYKŁAD

Ogólna charakterystyka bezpieczeństwa i jego obszarów.

Definicyjny i prawny wymiar bezpieczeństwa

Rola służb i jednostek samorządu w zapewnieniu bezpieczeństwa.

Pojęcie, istota oraz wartości bezpieczeństwa narodowego.

Funkcje państwa w dziedzinie bezpieczeństwa

Rodzaje bezpieczeństwa narodowego.

Bezpieczeństwo wewnętrzne a bezpieczeństwo zewnętrzne państwa.

Organy parlamentarne właściwe w sprawach bezpieczeństwa i

porządku publicznego

Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych. Komisja Obrony Narodowej. Komisja ds. Służb Specjalnych

ĆWICZENIA

Kompetencje konstytucyjnych organów władzy wykonawczej

w zakresie bezpieczeństwa państwa

Kompetencje Prezydenta RP w zakresie bezpieczeństwa państwa. Rada Bezpieczeństwa Narodowego. Kompetencje Rady

Ministrów w zakresie bezpieczeństwa państwa.

Charakterystyka, zakres działania oraz zadania służb ochrony władzy. Charakterystyka, zakres działania, zadania formacji policyjnych w Polsce

(Policja, Żandarmeria Wojskowa, Straż Graniczna, Służba Więzienna, Inspekcja Transportu Drogowego).

Charakterystyka, zakres działania oraz zadania instytucji

zabezpieczających bezpieczeństwo wewnętrzne kraju (Państwowa Straż Pożarna; Obrona Cywilna Kraju; Agencje Ochrony Mienia; Służba Ochrony Lotnisk; Straż Ochrony Kolei; Służba Celna).

Zadania Sił Zbrojnych RP w zapewnieniu bezpieczeństwa

wewnętrznego Polski

LITERATURA PODSTAWOWA

1.Z. Ściborek,B. Wiśniewski, R. KUC, A Dawidczyk, Bezpieczeństwo wewnętrzne, wyd Adam Marszałek Toruń 2017

2.A. Misiuk, Instytucjonalny system bezpieczeństwa wewnętrznego, wyd, Difin Warszawa 2013

3.B. Opaliński, M. Rogalski, P. Szustakiewicz, Służby specjalne w systemie administracyjnym Rzeczpospolitej Polskiej

4. Paździor M. Szmulik B. (2012). Instytucje bezpieczeństwa narodowego. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

1. red. M. Zdyb, J. Stelmasiak, K. Sikora, System bezpieczeństwa i porzadku publicznego, organy i podmioty administracji, wyd LEX a Wolters Kulwer buisness, Warszawa 2015

2. K. Grosicka, L. Grosicki, P. Grosicki, Organizacja i kierowanie instytucjami bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, wyd. Typografia, Pułtusk 2013

3. A. Misiuk, Instytucje bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce, wyd. Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, Szczytno 2011

4. Z. Nowakowski, M. Pomykała, J. Rajchel, K. Rajchel, H. Tokarski, Administracja bezpieczeństwa i porządku publicznego ze szczególnym uwzględnieniem aspektów prawno- organizacyjnych Policji

W02- ma zaawansowaną wiedzę o wybranych problemach, faktach, obiektach i zjawiskach oraz o fundamentach dylematach współczesnej cywilizacji dotyczących ich metod oraz teorii wyjaśniających

złożone relacje między nimi, różnych rodzajach struktur, instytucji społecznych i ich elementach, dynamice struktur, zjawisk i procesów społecznych (kulturowych, politycznych, prawnych,

gospodarczych i patologii społecznych) w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego, ich wzajemnych powiązaniach i relacjach, w wymiarze lokalnym i globalnym

W06 -zna, w stopniu zaawansowanym, główne kierunki zmian w praktyce oraz teoriach z zakresu bezpieczeństwa wewnętrznego, stanowiska współczesnej nauki o bezpieczeństwie, struktury i instytucje

oraz organy związane z bezpieczeństwem wewnętrznym oraz rodzaje więzi społecznych charakterystycznych dla systemu bezpieczeństwa wewnętrznego państwa oraz instytucji wchodzących w jego

skład, ich historyczną ewolucję i konsekwencje zmian

W10-ma zaawansowaną wiedzę o praktycznych zastosowaniach norm prawnych i moralno – etycznych, w oparciu, o które postępują instytucje, ich pracownicy i funkcjonariusze systemu bezpieczeństwa

wewnętrznego, o strukturze i funkcjach systemu bezpieczeństwa wewnętrznego, jego celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu

U06 - potrafi dokonać syntezy różnych sfer bezpieczeństwa w procesie analizy relacji pomiędzy podmiotami (instytucjami, organami, służbami) w różnych aspektach (polityczny, ekonomiczny, prawny, socjalny, demograficzny, kulturowy, militarny, informacyjny)

U10 - potrafi przeprowadzić analizę indywidualnych lub zbiorowych zachowań podmiotów (instytucji, organów, służb), ich przesłanki oraz konsekwencje dla bezpieczeństwa, a także dokonać wyboru odpowiednich do zastanych realnie sytuacji metod działania na rzecz utrzymania bezpieczeństwa

U11- prawidłowo posługuje się systemami normatywnymi, wykorzystując normy prawne obowiązujące w sferze bezpieczeństwa, analizuje w kategoriach prawno-normatywnych i etycznych skutki konkretnych działań w sferze bezpieczeństwa, w celu rozwiązania zadania z zakresu bezpieczeństwa wewnętrznego

K04- jest przekonany o potrzebie właściwego postępowania w sytuacjach zagrożenia jednostkowego i grupowego

K05-myśli i działa w sposób przedsiębiorczy, w oparciu o posiadaną wiedzę oraz podstawowy warsztat badawczy dokonuje analizy i interpretacji zjawisk społecznych, formułując wnioski i praktyczne rozwiązania sytuacji problemowych życia zbiorowego, organizacyjnego, zawodowego

Zgodnie z wymaganiami dotyczącymi danego zadania określonymi przez nauczyciela akademickiego.

Zaliczenie odbyło się w formie testu lub osoby chętne mogły odpowiadać ustnie.

Student otrzymuje ocenę niedostateczną (2,0), gdy nie wykazuje dostatecznego stopnia osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje mniej niż 50% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dostateczną (3,0), gdy wykazuje większy niż niedostateczny, ale mniejszy niż dostateczny plus stopień osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje od 50% do 60% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dostateczną plus (3,5), gdy wykazuje większy niż dostateczny, ale mniejszy niż dobry stopień osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje od 60% do 70% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dobrą (4,0), gdy wykazuje większy niż dostateczny plus, ale mniejszy niż dobry plus stopień osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje od 70% do 80% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dobrą plus (4,5), gdy wykazuje większy niż dobry, ale mniejszy niż bardzo dobry stopień osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje od 80% do 90% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę bardzo dobrą (5,0), gdy wykazuje większy niż dobry plus stopień osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje od 90% do 100% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych