Komunikacja interpersonalna i relacje społeczne w przedszkolu i szkole

dr Alina Paklerska

alina.gut@wsge.edu.pl

Przekazanie studentom zaawansowanej wiedzy o zasadach skutecznej komunikacji interpersonalnej oraz wskazanie właściwego warsztatu metodycznego, który mogą wykorzystać w sposób profesjonalny w pracy zawodowej.

A.3.W5., D.W2., I.W1., I.W2., I.W4., I.W5.A.2.U6., A.3.U1., A.3.U3., A.3.U4., I.U1., I.U2., C.K1., C.K2., I.K1., C.K3., C.K4. (źródło: https://wsge.edu.pl/wp-content/uploads/2022/09/3_PPiW_jmgr_efekty-przedmioty_x.pdf)

Metody niepodające: metoda tekstu przewodniego
Metody podające: opis
Metody podające: wyjaśnianie
Metody podające: wykład

Metody niepodające: burza mózgów
Metody niepodające: debata, dialog
Metody niepodające: gra dydaktyczna (symulacyjna, sytuacyjna, inscenizacja)
Metody podające: pokaz
Metody podające: wyjaśnianie

zaliczenie na ocenę - aktywność merytoryczna
zaliczenie na ocenę - inne (w tym colloquium, realizacja projetków, etc)

zaliczenie na ocenę - test

Student poprzez budowanie wiedzy o strukturze i dynamice oraz zależnościach komunikacji społecznej podwyższa niezbędne kompetencje komunikacyjne.

Przedmiot podejmuje zagadnienia definiowania przedmiotu w perspektywie pedagogiki, omawia funkcje komunikowania społecznego, analizuje teorie komunikacji oraz charakteryzuje ujęcia procesu.

1. Powody dla których warto kształtować kompetencje komunikacyjne. Interdyscyplinarność pojęcia komunikacji (definicja komunikacji, sprzężenie zwrotne). Typy komunikowania (komunikowanie informacyjne, komunikowanie perswazyjne), poziomy komunikowania (komunikacja dwuosobowa, komunikacja w małych grupach, wystąpienie publiczne, komunikacja w organizacji, komunikacja masowa). Komunikacja werbalna (kanał werbalny: komunikacja ustna bezpośrednia i zapośredniczona, komunikacja pisemna), komunikacja niewerbalna (kanał wizualny, kanał wokalny, przestrzeń, czas, dotyk). Podstawy efektywnej komunikacji bezpośredniej i zapośredniczonej cyfrowo.

2. Perswazja jako celowe wpływanie na zachowania, wzmacnianie postaw, zmianę postaw i zachowań. Manipulacja – pragmatyczne i etyczne aspekty manipulacji. Analiza przekazów manipulacyjnych.

3. Konflikt, komunikacja w konflikcie, komunikacja w kryzysie.

4. Formalne i nieformalne struktury komunikacyjne w organizacjach.

5. Trening asertywności - ćwiczenia w zespołach. Wyrażanie uczuć pozytywnych i negatywnych oraz skuteczna obrona własnych opinii i przekonań. Narzędzia pomiaru i weryfikacji asertywności.

Nęcki Z., Komunikacja międzyludzka, Warszawa, 2000.

literatura uzupełniająca:

McKay M., Davis M., Fanning P., Sztuka skutecznego porozumiewania się, Gdańsk, 2010.

Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K. Komunikacja między ludźmi, Warszawa, 2008.

W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie znaczenie autorefleksji i samorozwoju; zasoby własne w pracy nauczyciela – identyfikacja i rozwój, indywidualne strategie radzenia sobie z trudnościami, zagadnienia stresu i nauczycielskiego wypalenia zawodowego; podstawy psychologii twórczości i treningu myślenia kreatywnego; trening komunikacyjny, style komunikowania się nauczyciela z podmiotami edukacyjnymi; metody przezwyciężania barier komunikacyjnych.

W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie wartości, modele i zasady krytycznej praktyki; autonomię i odpowiedzialność dydaktyczną nauczyciela; zasady tworzenia autorskich programów nauczania; zarządzanie wiedzą w społeczeństwie informacyjnym.

W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie:

- pojęcie komunikacji werbalnej i pozawerbalnej;

- zagadnienia praktyki wystąpień publicznych;

- zasady etyki słowa i etykietę korespondencji tradycyjnej i elektronicznej;

- poprawność i sprawność językową.

W zakresie umiejętności absolwent potrafi skutecznie porozumiewać się z różnymi odbiorcami, w tym uczniami, rodzicami, specjalistami, z wykorzystaniem

nowoczesnych rozwiązań technologicznych.

W zakresie umiejętności absolwent potrafi:

- obserwować procesy uczenia się dzieci lub uczniów i ich konteksty,

- skutecznie i świadomie komunikować się z użyciem właściwej terminologii;

- rozpoznawać bariery i trudności udziału dzieci lub uczniów w różnych formach aktywności.

W zakresie umiejętności absolwent potrafi sprawnie komunikować się.

W zakresie kompetencji społecznych absolwent jest gotów do:

- kierowania się wrażliwością etyczną, empatią, otwartością, krytycyzmem oraz

przyjęcia odpowiedzialności za integralny rozwój dzieci lub uczniów i podejmowane działania pedagogiczne;

- formowania wartościowych indywidualnie i społecznie zachowań i postaw dzieci lub uczniów, w tym wobec kultury i sztuki oraz wyrażania swojej indywidualności w sposób twórczy.

W zakresie kompetencji społecznych absolwent jest gotów do dbałości o kulturę wypowiedzi.

W zakresie kompetencji społecznych absolwent jest gotów do:

- budowania relacji wzajemnego zaufania między wszystkimi podmiotami procesu wychowania i kształcenia, w tym rodzicami lub opiekunami dziecka lub ucznia oraz włączania ich w działania sprzyjające efektywności edukacji;

- efektywnej współpracy z nauczycielami, pedagogami, specjalistami, w tym psychologiem, logopedą, pedagogiem, lekarzem, rodzicami dzieci lub uczniów i innymi członkami społeczności przedszkolnej, szkolnej i lokalnej na rzecz dzieci

lub uczniów i zapewnienia jakości pracy przedszkola lub szkoły.

Zgodnie z wymaganiami dotyczącymi danego zadania określonymi przez nauczyciela akademickiego.

Student otrzymuje ocenę niedostateczną (2,0), gdy nie wykazuje dostatecznego stopnia osiągnięcia efektów kształcenia i uzyskuje mniej niż 50% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dostateczną (3,0), gdy wykazuje większy niż niedostateczny, ale mniejszy niż dostateczny plus stopień osiągnięcia efektów kształcenia i uzyskuje od 50% do 60% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dostateczną plus (3,5), gdy wykazuje większy niż dostateczny, ale mniejszy niż dobry stopień osiągnięcia efektów kształcenia i uzyskuje od 60% do 70% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dobrą (4,0), gdy wykazuje większy niż dostateczny plus, ale mniejszy niż dobry plus stopień osiągnięcia efektów kształcenia i uzyskuje od 70% do 80% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dobrą plus (4,5), gdy wykazuje większy niż dobry, ale mniejszy niż bardzo dobry stopień osiągnięcia efektów kształcenia i uzyskuje od 80% do 90% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę bardzo dobrą (5,0), gdy wykazuje większy niż dobry plus stopień osiągnięcia efektów kształcenia i uzyskuje od 90% do 100% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych