Pedagogika społeczna

dr Ewa Lubina

ewa.lubina@wsge.edu.pl

ewalubina@wp.pl

Celem wykładów i ćwiczeń jest zapoznanie studentów ze specyfiką i problematyką pedagogiki społecznej, jej podstawami teoretycznymi oraz współczesnym dyskursem jej dotyczącym, a także analiza najważniejszych środowisk wychowawczych i problemów społeczno-edukacyjnych współczesnego świata.

WIEDZA

K_W02 W1 Student zna podstawowe pojęcia i koncepcje z zakresu pedagogiki społecznej, zna podstawowe fakty związane z dziejami (rozwojem i zmianami) pedagogiki społecznej w Polsce na przestrzeni wieków, zna jej prekursorów oraz ich koncepcje wychowania w środowisku,

K_W09 W2 zna podstawowe zasady bezpiecznego i higienicznego funkcjonowania w środowisku pracy

UMIEJĘTNOŚCI

K_U02 U1 Student rozumie środowiskowe uwarunkowania wychowania i rozwoju oraz możliwości/potrzeby badania, kreowania i przekształcania środowiska życia człowieka

K_U09 U2 Student umie scharakteryzować pedagogikę społ. jako dyscyplinę akademicką i potrafi wykorzystać ją zarówno w pracy i sytuacjach życiowych

K_U14 U3 Student dostrzega i rozumie rolę oraz zadania pedagogiki społecznej w kontekście współczesnych przemian społecznych (w wymiarze lokalnym i globalnym) i wykorzystuje ją dla swojej działalności zawodowej

KOMPETENCJE

K_K02 K1 wykorzystuje posiadaną wiedze z zakresu pedagogiki społecznej do rozwoju prawidłowych więzi społecznych

K_K04 K2 zachowuje się w sposób profesjonalny i etyczny , wykorzystując uzyskaną wiedzę

K_K06 K3 jest zdolny do pełnienia ról społecznych w środowisku wychowania: rodzinie, pracy, grupie rówieśniczej i organizacjach pozarządowych

Metody podające: wyjaśnianie
Metody podające: wykład
Technika kształcenia na odległość: e-learning

Metody niepodające: burza mózgów
Metody niepodające: dyskusja i dyskusja zaplanowana
Metody niepodające: prezentacja z wykorzystaniem środków multimedialnych

egzamin pisemny - pytania otwarte

Zaliczenie na ocenę - aktywność merytoryczna
zaliczenie na ocenę - prezentacja

Tematyka zajęć obejmuje: wybrane zagadnienia z dziejów pedagogiki społecznej (geneza, kształtowanie się i rozwój tej dyscypliny; twórcy i przedstawiciele pedagogiki społecznej); główne pojęcia (środowisko wychowawcze, profilaktyka, kompensacja, wsparcie społeczne); metody pracy społeczno-wychowawczej; główne środowiska wychowawcze: rodzina, szkoła, rówieśnicy, środowisko lokalne (struktura, funkcje, przemiany); wybrane problemy społeczno-edukacyjne współczesnej doby (np. potencjał edukacyjno-kulturowy środowiska; środowisko "ryzyka", relacja demokracja - edukacja, aktywizacja społeczności lokalnych, społeczno-edukacyjna funkcja organizacji pozarządowych, edukacja międzykulturowa).

WYKŁADY

1. Dzieje pedagogiki społecznej

geneza i rozwój dziedziny, związki z innymi naukami humanistycznymi, miejsce wśród nauk pedagogicznych, charakterystyka przedmiotu, podstawowe pojęcia. Czynniki kształtujące odrębność i charakterystykę przedmiotu.

2. Podstawowe terminy

Przedmiot, funkcje, zakres i zadania pedagogiki społecznej.

3. Zadania pedagogiki społecznej: diagnoza, prognoza, zmiana. Płaszczyzny działania pedagogiki społecznej: opieka, pomoc, ratownictwo, profilaktyka, wsparcie społeczne. Empowerment. Związki pedagogiki z pracą socjalną, pracą opiekuńczą, działaniami resocjalizacyjnymi. Zasady pomocniczości, solidarności, podmiotowości, edukacji społecznej.

ĆWICZENIA

1 Kierunki rozwoju pedagogiki społecznej

Dyskusje przeszłości – teraźniejszości – przyszłości o tożsamości i zadaniach pedagogiki społecznej oraz o podstawowych pojęciach: środowisko, siły społeczne (jednostki, grupy, instytucje, wartości), więzi społeczne, kapitał społeczny, zaufanie.

2. Dyskusje o roli i znaczeniu pedagogiki społecznej. Podejścia i konfrontacje: Heleny Radlińskiej, Aleksandra Kamińskiego, Kazimierza Lisieckigo, Janusza Korczaka i in. Ich koncepcje wychowania w środowisku

3. Środowiska wychowania

Środowisko (g)lokalne. Pojęcie środowiska lokalnego i małej ojczyzny. Edukacja i animacja środowiskowa. Siły społeczne, ich aktywizacja. Metody organizacji środowiska. Przemiany środowiska lokalnego.

4. Środowiska wychowania – rodzina.

Struktura i funkcje rodziny. Typy rodzin. Przemiany życia małżeńsko-rodzinnego. Zagrożenia i dezorganizacja współczesnej rodziny.

5. Środowiska wychowania – grupy rówieśnicze Młodzież w sytuacji zmiany społecznej, zagrożenia i wyzwania (przemoc wśród rówieśników, prostytucja młodzieży, uzależnienia, start zawodowy). Postawy, aspiracje, aktywność młodzieży.

6. Środowisko pracy jako społeczne środowiska wychowania w sytuacji zmiany.

Nauka przez pracę oraz w miejscu pracy. Bezrobocie. Konkurencyjność jako kategoria kształtująca postawy wobec życia i innych ludzi.

7. Środowiska wychowania – organizacje pozarządowe. III sektor, typy organizacji pozarządowych, ich rola w społeczeństwie demokratycznym. Społeczeństwo obywatelskie, edukacja obywatelska.

8. Człowiek w sytuacji zagrożenia niepełnosprawność, choroba, starość, ubóstwo, bezdomność, wykluczenie społ., przemoc domowa – tematyka do wyboru przez prowadzącego i studentów

9. Wyzwania XXI wieku - 1

Wybrane przykłady zmian społeczno-kulturowych: globalizacja, technicyzacja, urbanizacja i przemiany miast, społeczeństwo informacyjne: pytania o tożsamość, o tempo przemian, marginalizację technologiczną i w dostępie do informacji. Wielokulturowość

10. Wyzwania XXI wieku - 2

Procesy globalizacji a wykluczanie i integracja społeczna. Konsumpcjonizm. Różnorodne strategie i pomysły na przeciwdziałanie tym negatywnym zjawiskom w wymiarze lokalnym i globalnym. Rola edukacji – edukacja globalna. Sprawiedliwy handel, świadomy konsument, eko-żywność – moda na działanie obywatelskie

Literatura podstawowa

1. Pedagogika społeczna / Michael Winkler; przekł. Magdalena Wojdak-Piątkowska, Gdańsk, 2009.

2. Pedagogika społeczna / Anna Przecławska (red.) Żak Warszawa, 2000

3. Wybrane zagrożenia pedagogiki społecznej / Wojciech Sroczyński, Siedlce Wyd. Uniw. Przyrod.- Humanistycznego, 2013

Literatura uzupełniająca

1. Pedagogika społeczna i oblicza wychowania czasu przemian / red. Przemysław Frąckowiak, Gniezno, 2011.

2. Pedagogika społeczna T. 1 / Ewa Marynowicz - Hetka, 2006, T. 2 2007, PWN Warszawa.

Wykład - egzamin (pytania otwarte) - 100%

Ćwiczenia - prezentacja (60%) + aktywność merytoryczna (40%)

Zgodnie z wymaganiami dotyczącymi danego zadania określonymi przez osobę prowadzącą zajęcia.

Student otrzymuje ocenę niedostateczną (2,0), gdy nie wykazuje dostatecznego stopnia osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje mniej niż 50% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dostateczną (3,0), gdy wykazuje większy niż niedostateczny, ale mniejszy niż dostateczny plus stopień osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje od 50% do 60% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dostateczną plus (3,5), gdy wykazuje większy niż dostateczny, ale mniejszy niż dobry stopień osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje od 60% do 70% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dobrą (4,0), gdy wykazuje większy niż dostateczny plus, ale mniejszy niż dobry plus stopień osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje od 70% do 80% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę dobrą plus (4,5), gdy wykazuje większy niż dobry, ale mniejszy niż bardzo dobry stopień osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje od 80% do 90% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych

Student otrzymuje ocenę bardzo dobrą (5,0), gdy wykazuje większy niż dobry plus stopień osiągnięcia efektów uczenia się i uzyskuje od 90% do 100% sumy punktów na egzaminie/zaliczeniu/pracach kontrolnych